Απόφαση ΚΕΣΥ για τη Γενετική

Απόφαση του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας για την «Οργάνωση και Λειτουργία Κέντρων Γενετικής – Προσόντα των Γενετιστών»

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, Αθήνα 8.12.2006

ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Αριθμ. Απόφ. 2 της 204ης, Ολομ./21.9.2006

Α Π Ο Φ Α Σ Η

«Οργάνωση και Λειτουργία Κέντρων Γενετικής – Προσόντα των Γενετιστών»

Η Ολομέλεια του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας στην 204η Συνεδρίασή της στις 21.9.2006, έχουσα υπόψη:

α) την υπ’ αριθμ. πρωτ. ΔΥ1δ/οικ.67247/24.6.2005 Υπουργική Απόφαση με την οποία ανασυγκροτήθηκε η Επιτροπή για τους «όρους και τις προϋποθέσεις των Κέντρων Γενετικής» με έργο την γνωμοδότηση στο ΚΕ.Σ.Υ. για:

1) την οργάνωση και λειτουργία Κέντρων Γενετικής (όροι, προϋποθέσεις, προδιαγραφές λειτουργίας, τεχνικό εξοπλισμό, επιστημονική διασύνδεση με νοσοκομεία κλπ)

2) τα προσόντα των Γενετιστών και

3) κάθε άλλο θέμα που θα παραπέμπεται από την Εκτελεστική Επιτροπή του ΚΕ.Σ.Υ.

β) τα Πρακτικά της 7ης/23.6.2006 Συνεδρίασης της ανωτέρω Επιτροπής όπου αποτυπώνεται το τελικό πόρισμα της σχετικά με τα Κέντρα Γενετικής και τα προσόντα των γενετιστών και

γ) την εισήγηση της Εκτελεστικής Επιτροπής του ΚΕ.Σ.Υ.,

συνεκτιμώντας τ’ ανωτέρω αποφάσισε και υποβάλλει με την παρούσα προτάσεις για τα Κέντρα Γενετικής και τα προσόντα των Γενετιστών, ως ακολούθως:

Μετά από μελέτη προϋπαρχουσών Αποφάσεων της Ολομέλειας του ΚΕ.Σ.Υ. και άλλων σχετικών εγγράφων του ΚΕΣΥ από το 1985 έως σήμερα, της υπάρχουσας διεθνούς πρακτικής, ιδιαίτερα των χωρών μελών της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και των ΗΠΑ, τών «Οδηγών κατευθυντήριων γραμμών και προτύπων» (όπου υπάρχουν), της υπάρχουσας κατάστασης στη χώρα μας καθώς και των προτάσεων του Συνδέσμου Ιατρικών Γενετιστών Ελλάδος (ΣΙΓΕ), πρόκυψε ότι:

1) Υπάρχουν επί μέρους διαφορές από χώρα σε χώρα, γεγονός που αντανακλά αφ’ ενός μεν ότι η Ιατρική Γενετική είναι σχετικά νέα επιστήμη, αφ’ ετέρου δε την ραγδαία εξέλιξη της.

2) Παρά τις διαφορές υπάρχει κοινή συνισταμένη, η οποία αναλύεται στις εξής συνιστώσες:

Α. Σε όλα τα κράτη τα ζητήματα της Ιατρικής Γενετικής είναι νομοθετικά ρυθμισμένα.

Β. Σε όλα τα κράτη την Ιατρική Γενετική καλύπτουν δύο βασικές κατηγορίες επιστημόνων, Ιατροί και μη Ιατροί επιστήμονες (Βιολόγοι, Βιοχημικοί και Φαρμακοποιοί). Το παρασκευαστικό μέρος καλύπτουν τεχνολόγοι. Οι Ιατροί έχουν την δυνατότητα να καλύψουν τόσο το κλινικό, όσο και το εργαστηριακό μέρος, οι υπόλοιποι επιστήμονες μόνον το εργαστηριακό.

Γ. Οι Ιατροί και λοιποί επιστήμονες μπορούν να ασκήσουν τη Ιατρική Γενετική μετά από την απόκτηση σχετικής ειδικότητας (στη συντριπτική πλειοψηφία των χωρών) ή μετά από μετεκπαίδευση και σχετική εμπειρία.

Από την μελέτη των ανωτέρω η Ολομέλεια του ΚΕ.Σ.Υ. κατέληξε στα εξής:

Ι. Υπάρχει ανάγκη άμεσης νομοθετικής διευθέτησης της υπάρχουσας κατάστασης όχι μόνον των κέντρων Γενετικής, αλλά και κάθε λειτουργικής οντότητας η οποία παρέχει γενετικές υπηρεσίες στον τομέα της Υγείας τόσον του Δημόσιου, όσον και του ιδιωτικού τομέα.

ΙΙ. Τα προσόντα των γενετιστών στην Υγεία μπορούν να ορισθούν και να παρασχεθούν μέσα από την καθιέρωση ειδικότητας ή εξειδίκευσης Ιατρικής Γενετικής και άμεσα νομοθετικά να περιγραφούν με μεταβατικές διατάξεις οι οποίες θα καλύψουν νομοθετικά την υπάρχουσα κατάσταση και το κενό μέχρι την καθιέρωση ειδικότητας ή εξειδίκευσης και τους πρώτους κατόχους της.

Συγκεκριμένα:

Ι. Κέντρα Γενετικής

Αν και η υπουργική απόφαση που καθόριζε το έργο της ανωτέρω Επιτροπής του ΚΕ.Σ.Υ., αναφέρετο μόνον στα Κέντρα Γενετικής, κρίθηκε σκόπιμο για την πληρέστερη αντιμετώπιση του ζητήματος, ώστε να αποφευχθούν κενά και να δημιουργηθούν συγχύσεις,, στο πόρισμα να περιλαμβάνεται το σύνολο των υφισταμένων λειτουργικών οντοτήτων, ανεξαρτήτως πως αυτοαποκαλούνται (Κέντρα, Ινστιτούτα, Τμήματα, Εργαστήρια, Μονάδες κλπ), που παρέχουν υπηρεσίες γενετικής στον τομέα της Υγείας.. Το πόρισμα αυτό έχει ως ακολούθως:

Λειτουργικές Οντότητες Ιατρικής Γενετικής

Η οντότητα (ανθρώπινο δυναμικό, χώρος, τεχνικός εξοπλισμός και λειτουργία) η οποία παρέχει υπηρεσίες γενετικής στον τομέα της Υγείας με κύριο έργο τη διάγνωση, πρόγνωση, πρόληψη και θεραπεία των γενετικών νόσων καθώς επίσης και την παροχή γενετικών συμβουλών από τούδε και εφεξής αποκαλείται Λειτουργική Οντότητα Ιατρικής Γενετικής.

Οι λειτουργικές οντότητες ιατρικής γενετικής μπορούν να διακριθούν και διαβαθμισθούν ως ακολούθως: i. Κέντρα Γενετικής, ii. Τμήματα γενετικής, iii. Μονάδες Γενετικής.

i. Το Κέντρο της Γενετικής περιλαμβάνει απαραιτήτως τη σφαιρικότερη αντιμετώπιση ολοκλήρου του αντικειμένου της Ιατρικής Γενετικής, δηλαδή περιλαμβάνει τη μονάδα κλινικής γενετικής και τον εργαστηριακό τομέα με τις μονάδες Μοριακής Γενετικής, Κυτταρογενετικής, Μοριακής Κυτταρογενετικής, και Βιοχημικής Γενετικής τουλάχιστον και μπορεί να αντιμετωπίζει ολόκληρο το φάσμα των γενετικών νόσων. Τα Κέντρα Γενετικής λειτουργούν στο πλαίσιο του Πανεπιστημίου, τριτοβάθμιων νοσοκομείων του ΕΣΥ ή αντιστοίχων θεραπευτηρίων–κλινικών του Ιδιωτικού τομέα και εκτός της παροχής υπηρεσιών έχουν ως βασικό μέλημα την εκπαίδευση του προσωπικού τους και την έρευνα.

Σε εξειδικευμένα τριτοβάθμια νοσοκομεία δύνανται να λειτουργήσουν Κέντρα Γενετικής ασχολούμενα αποκλειστικά και μόνον με το συγκεκριμένο ειδικό αντικείμενο του χαρακτήρα του νοσοκομείου. Ειδικά για τα κέντρα του Ιδιωτικού τομέα απαιτείται έγκριση λειτουργίας από ειδική επιτροπή του ΚΕ.Σ.Υ..

ii. Τα τμήματα της γενετικής περιλαμβάνουν δύο τουλάχιστον μονάδες και

iii. Τέλος οι μονάδες περιέχουν μια μόνο κατεύθυνση πχ. κλινική γενετική ή ένα αντικείμενο της εργαστηριακής γενετικής πχ. Κυτταρογενετική ή Μοριακή γενετική κοκ. Τα τμήματα και οι μονάδες δύνανται να λειτουργούν σε τριτοβάθμια ή δευτεροβάθμια Δημόσια Νοσοκομεία ή Ιδιωτικά Θεραπευτήρια – Κλινικές. Τα τμήματα ή μονάδες του δημοσίου και ιδιωτικού τομέα οφείλουν αποδεδειγμένα να συνεργάζονται με κλινικό γενετιστή.

Εξυπακούεται ότι τα Κέντρα Γενετικής, καθώς επίσης τα τμήματα και οι μονάδες θα πρέπει να στελεχώνονται με ιατρικούς γενετιστές ανάλογης εξειδίκευσης.

Για τον τεχνικό εξοπλισμό κρίθηκε ότι, επειδή αυτός εξαρτάται από το είδος του εργαστηρίου κάθε λειτουργικής οντότητας, είναι απαραίτητο πρώτα να γίνει αποδεκτός ο καθορισμός τους και ανάλογα με αυτόν σε επόμενη φάση θα είναι εφικτή η περιγραφή του.

ΙΙ. Προσόντα των Γενετιστών

Είναι φανερό ότι η λειτουργία των ανωτέρω είναι ανέφικτη χωρίς τον καθορισμό των προσόντων του ανθρώπινου δυναμικού. Η ολοκληρωμένη και με προοπτική στο μέλλον λύση είναι η δημιουργία ειδικότητας ή εξειδίκευσης Ιατρικής Γενετικής.

Μέχρις ότου όμως το ζήτημα αυτό διευθετηθεί και υπάρξουν κάτοχοι θεσμοθετημένης ειδικότητας ή εξειδίκευσης, μία άμεση λύση είναι η δημιουργία μεταβατικών νομοθετικών διατάξεων, οι οποίες κατατίθενται ως ακολούθως:

Μεταβατικές Διατάξεις Προσόντων Γενετιστών

Με την εφαρμογή των προτεινόμενων διατάξεων, όσοι επιστήμονες με πτυχίο Ιατρικής, Οδοντιατρικής, Βιολογίας, Βιοχημείας, και Χημείας εργάζονται ήδη ή εργάσθηκαν σε αναγνωρισμένα πανεπιστημιακά ή νοσοκομειακά τμήματα ή εργαστήρια της ημεδαπής ή αλλοδαπής Δημόσιου ή Ιδιωτικού τομέα, στο γνωστικό αντικείμενο της Ιατρικής Γενετικής, θα αποκτήσουν τη δυνατότητα εργασίας ως Ιατρικοί Γενετιστές στις προαναφερόμενες Λειτουργικές Οντότητες Ιατρικής Γενετικής μετά από θετική κρίση των δικαιολογητικών τους από Ειδική Επιτροπή του ΚΕ.Σ.Υ. για την αναγνώριση προσόντων Ιατρικού Γενετιστή, εφ όσον διαθέτουν:

α) Τουλάχιστον 10 έτη προϋπηρεσίας και εκπαίδευση σε τμήμα Πανεπιστημιακό ή Τριτοβάθμιου Νοσοκομείου του ΕΣΥ.

β) Δίπλωμα μεταπτυχιακών σπουδών (Master’s) στο γνωστικό αντικείμενο της Γενετικής και τουλάχιστον 8 έτη προϋπηρεσίας.

γ) Διδακτορικό δίπλωμα στο γνωστικό αντικείμενο της Γενετικής και τουλάχιστον 6 επιπλέον έτη προϋπηρεσίας.

δ) Τίτλο Καθηγητή στο αντικείμενο της Ιατρικής Γενετικής και 3 έτη προϋπηρεσίας.

ε) Αναγνωρισμένη ειδικότητα ή εξειδίκευση, στο αντικείμενο της Ιατρικής Γενετικής της Αλλοδαπής.

Η προϋπηρεσία λαμβάνεται υπ’ όψη κατ’ εξαίρεση και από λειτουργικές οντότητες του Ιδιωτικού τομέα εφ’ όσον αυτές πληρούν τις προϋποθέσεις που αναφέρονται στο σχετικό εδάφιο.

Οι μεταβατικές διατάξεις ρυθμίζουν όχι μόνο την κατάσταση μέχρι τη δημοσίευση σχετικής Υπουργικής Απόφασης, αλλά λαμβάνουν υπ’ όψη τους και το χρονικό διάστημα μέχρι την ρύθμιση σύστασης και απονομής ειδικότητας ή εξειδίκευσης. Σε όσους δεν διαθέτουν τα πλήρη προσόντα κατά την περίοδο στην οποία θα δοθεί ειδικότητα ή εξειδίκευση παρέχεται η δυνατότητα να συμπληρώσουν τις απαραίτητες προϋποθέσεις μέσα σε 5 έτη.

Για την υλοποίηση των μεταβατικών διατάξεων και συγκεκριμένα τον έλεγχο της εφαρμογής των κριτηρίων και των πιστοποιητικών προτείνεται να ορισθεί Επιτροπή Διατάξεων Προσόντων Ιατρικών Γενετιστών.

Εσωτερική Διανομή Για το ΚΕ.Σ.Υ.
1) Γραφείο Υπουργού Υγείας και Κοιν. Αλληλεγγύης
2) Γραφείο Υφυπουργού Υγείας
3) Γραφείο Γεν. Γραμματέα Υγείας

Αποδέκτες προς ενέργεια
1) Δ/νση Ανάπτυξης Μονάδων Υγείας
2) Δ/νση Επαγγελμάτων Υγείας & Πρόνοιας
3) Δ/νση Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας

Ο Πρόεδρος

Κυριάκος Στριγγάρης